در زمینه تحصیلی هر ساله آزمون‌های گوناگونی توسط سازمان سنجش آموزش کشور با همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم برگزار می‌شود. در این میان با توجه به محدودیت‌های جسمی برخی افراد، باید تسهیلات لازم برای شرکت آنها در آزمون‌ها فراهم شود.
یکی از این محدودیت‌ها نابینایی است. نابینایان با توجه به شرایط خاص خود گرایش به شرکت در آزمون‌های زیرگروه علوم انسانی دارند.
در آزمون سراسری ورودی کارشناسی ارشد دانشگاه‌های دولتی، برای دانشجویان نابینا منشی انتخاب می‌شود. ولی این منشی الزاماً تخصص لازم را در خواندن پرسش‌های رشته مربوط ندارد و این برای تامین سلامت آزمون لازم است. به عبارتی استفاده از منشی متخصص شبهه تأثیرگذاری در پاسخ‌ها را به‌وجود می‌آورد. اما اگر این شبهه نیز به هر شکل بر طرف شود، مشکل دیگری پابرجاست. چگونگی خواندن هر منشی با دیگری متفاوت است.
درست مانند آن است که آزمون برای بینایان با چند خط نوشته شود. برای یکی نستعلیق، دیگری خط ساده، یکی دستنویس و... که ناگفته پیداست شرایط نابرابری به‌وجود می‌آورد. به‌نظر می‌رسد اگر مسئولان نسبت به علوم انسانی و رشته‌های آن نگاه تخصصی داشته باشند و به لزوم ایجاد شرایط لازم برای تحصیل نابینایان باور داشته باشند، باید به رفع این مشکل اقدام کنند تا این دانشجویان در شرایطی برابر با دیگران به رقابت بپردازند.
کافی است آزمون کارشناسی‌ارشد هم مانند دوره کارشناسی به خط بریل باشد تا شرایطی برابر و به دور از هر گونه شبهه و اعتراض احتمالی ایجاد شود. این خواست و نیاز بحق دانشجویان نابینایی است که چه بسا در سال‌های گذشته به‌علت اشکالاتی که از آن سخن رفت، نتوانسته‌اند به نتیجه‌ای درخور تلاش خویش دست یابند.
دکتر میترا گلچین استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران که خود سال‌ها با مشکلات نابینایی دست و پنجه نرم کرده و اکنون نیز از نزدیک شاهد مشکلات دانشجویان نابینا ست بر این باور است که وزارت علوم و سازمان سنجش باید تسهیلات لازم را برای شرکت این دسته از دانشجویان در آزمون تخصصی فراهم آورد تا حق آنها تضییع نشود.
مشایخی کارشناس ارشد علوم قرآنی و حدیث و بررسی کتب گویا در مرکز توانبخشی نابینایان کشور نظر دیگری دارد. وی می‌گوید: می‌توان آزمون را به‌صورت رایانه‌ای برگزار کرد، با تهیه یک نرم‌افزار مناسب و ضبط کارشناسانه پرسش‌ها می‌توان مسئولیت آزمون را کاملا به‌عهده داوطلب گذاشت همانگونه که سایر داوطلبان خود مسئول صحت پاسخ‌های خود هستند.
عباسی کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی و همکار مشایخی در مرکز توانبخشی نابینایان کشور نیز می‌گوید: درصورتی که این کار انجام بگیرد [بریل شدن آزمون] باید وقت اضافه متناسب با خواندن خط بریل به داوطلبان داده شود. عده‌ای نیز بنا به دلایلی تسلط کافی در خواندن خط بریل ندارند، در‌نتیجه باید به همه دانشجویان نابینا منشی هم داده شود، تا درصورت بروز مشکل بتواند راهگشا باشد.
